Việt Nam nằm ở nhóm các nước đang phát triển, nhưng Đảng và Chính phủ luôn khẳng định một quan điểm khoa học là phát triển nhanh, hiệu quả nhưng phải gắn liền với bền vững. Mục tiêu của phát triển bền vững là đạt được sự đầy đủ về vật chất, giàu có về tinh thần và văn hóa, sự bình đẳng của công dân và đồng thuận của xã hội trong mối quan hệ hài hòa giữa con người và tự nhiên mà không làm tổn hại đến sự phát triển và thịnh vượng của thế hệ mai sau. Điều đó có nghĩa là tăng trưởng kinh tế phải gắn liền với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, với bảo vệ môi trường, nhằm khai thác hợp lý, sử dụng khôn khéo tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học; phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý và kiểm soát có hiệu quả ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường. Để bảo đảm mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, Việt Nam còn phải đối đầu với những thách thức to lớn do biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan gây ra. Nếu mực nước biển dâng cao lên 1 m, Việt Nam sẽ mất khoảng 5% diện tích tự nhiên, 11% số người mất nhà cửa, giảm 7% sản lượng nông nghiệp và 10% tổng thu nhập quốc nội. Và nếu nước biển dâng lên 3-5 m, đồng nghĩa với thảm họa có thể xảy ra ở Việt Nam. Nằm trong tốp 5 nước đứng đầu thế giới dễ bị tổn thương nhất, biến đổi khí hậu đang là mối đe dọa tiềm ẩn nghiêm trọng đối với sự thịnh vượng và an ninh môi trường của Việt Nam.
Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường, Đại học Quốc gia Hà Nội là một trong những cơ sở nghiên cứu, đào tạo, tư vấn và dịch vụ khoa học-công nghệ dẫn đầu và có truyền thống trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của cả nước. Trong 30 năm qua, Trung tâm đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong công tác nghiên cứu khoa học và đào tạo cán bộ khoa học, cán bộ quản lý có trình độ cao về bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Kỷ niệm 30 năm thành lập (1985 – 2015), Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường, Đại học Quốc gia Hà Nội (CRES) phối hợp với Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam (VACNE) tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia lần thứ III về “Môi trường và Phát triển bền vững trong bối cảnh Biến đổi khí hậu”. Mục đích của Hội thảo là đánh giá những kết quả nghiên cứu khoa học đã và đang thực hiện về bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời Hội thảo cũng nhằm trao đổi, thảo luận để định hướng các nghiên cứu và triển khai các hoạt động liên quan tới lĩnh vực này trong thời gian tới, nhằm đề xuất các giải pháp bảo tồn, phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái, về quan hệ giữa đa dạng sinh học và sự thịnh vượng, kết hợp giữa bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế- xã hội, các dịch vụ hệ sinh thái với biển đổi khí hậu…
Trên cơ sở các báo cáo khoa học và các tham luận của các tác giả gửi đến Hội thảo, Trung tâm đã biên tập và xuất bản cuốn kỷ yếu khoa học “Môi trường và Phát triển bền vững trong bối cảnh Biến đổi khí hậu”. Hy vọng cuốn kỷ yếu sẽ là tài liệu tham khảo tốt cho các hoạt động nghiên cứu khoa học, cho đào tạo và hoạch định chính sách, cho quản lý nhà nước về bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững và cho các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Do nhiều nguyên nhân khác nhau nên việc biên tập cuốn kỷ yếu này không tránh khỏi những thiếu sót, chúng tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp và sự thông cảm của các tác giả cũng như độc giả.
Nhân dịp này, Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, các bộ, ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, các trường đại học, các tổ chức khoa học trong nước và quốc tế, các cán bộ khoa học, các cộng tác viên và các học viên, nghiên cứu sinh đã nhiệt tình giúp đỡ và hợp tác chặt chẽ với Trung tâm trong suốt thời gian qua.
Giám đốc
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TS. Hoàng Văn Thắng