Thúc đẩy bảo tồn tài nguyên thiên nhiên dựa vào cộng đồng tại Tây Nguyên

Nhằm chia sẻ bài học từ các mô hình thúc đẩy cộng đồng tham gia quản lý, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên tại Gia Lai và Đắk Lắk, Trung tâm Con người và thiên nhiên (PanNature), phối hợp Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh Gia Lai tổ chức Hội thảo “Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên ở Tây Nguyên: Kinh nghiệm thực tiễn, thách thức và triển vọng cho tương lai” với sự tham dự của đông đủ đại diện các ban, ngành và cộng đồng.

Cộng đồng là chủ thể văn hóa có vai trò quan trọng nhất trong việc quản lý, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, do đó, hầu hết các mô hình thực hành hoặc các hoạt động can thiệp về bảo tồn đều không thể thiếu vắng sự tham gia của nhóm chủ thể này, đặc biệt là ở khu vực Tây Nguyên – nơi lưu giữ nhiều giá trị đa dạng sinh học cao và là nơi hội tụ nhiều cộng đồng dân tộc có truyền thống văn hoá lâu đời và nguồn sinh kế phụ thuộc vào rừng.

Trước những thách thức từ các hoạt động phát triển và xâm lấn đất rừng tại Tây Nguyên trong thời gian qua, nhiều mô hình thực hành khác nhau về quản lý tài nguyên thiên nhiên đã được thí điểm và áp dụng. Trong đó, mặc dù còn nhiều thách thức và hạn chế, một số mô hình bảo vệ tài nguyên thiên nhiên có sự tham gia của cộng đồng bước đầu đã chứng minh được hiệu quả, góp phần vào công tác giữ gìn các hệ sinh thái rừng, nguồn nước và đa dạng sinh học.

Từ năm 2017 đến nay, Dự án Quản trị nguồn tài nguyên nước – được thực hiện tại Gia Lai và Đắk Lắk – đã hướng tới việc xây dựng cơ chế phối hợp quản lý, bảo vệ rừng với sự tham gia của cộng đồng ở khu vực hành lang nối giữa Vườn quốc gia Kon Ka Kinh và Khu BTTN Kon Chư Răng ở xã Đăk Rong, đồng thời tăng cường năng lực và sự tham gia cho các chi hội nghề cá ở các vùng mặt nước trong lưu vực sông Serepok.

Tại Hội thảo, ngoài việc chia sẻ kết quả và ghi nhận đánh giá từ các bên tham gia Dự án, các tổ chức xã hội và các cơ quan quản lý cũng đồng thời chia sẻ những ý tưởng và kiến nghị về thực hành và chính sách cho các tỉnh Tây Nguyên nhằm quản trị tốt tài nguyên thiên nhiên ở khu vực này.

Tài liệu Hội thảo:

Những kết quả thực hiện dự án Quản trị nguồn tài nguyên nước 2017-2019
ThS. Nguyễn Đức Tố Lưu (PanNature)

Cộng đồng tham gia bảo vệ, quản lý và phát triển rừng thông qua mô hình Tổ lâm nghiệp cộng đồng tại xã Đăk Rong, huyện KBang, tỉnh Gia Lai
Ông Trần Hữu Vỹ (Green Viet)

Thúc đẩy cộng đồng trong đồng quản lý tài nguyên nước và thủy sản lưu vực sông Serepok, Đăk Lăk
ThS. Phạm Thị Diệu My (CRSD)

Giải pháp quản lý và sử dụng bền vững nguồn tài nguyên lâm sản ngoài gỗ tại xã Đăk Rong, huyện KBang, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học vùng hành lang Kon Ka Kinh – Kon Chư Răng, tỉnh Gia Lai
Th.S. Nguyễn Văn Vũ (LHH KHKT Gia Lai)

Tiếp cận cảnh quan trong quản trị tài nguyên thiên nhiên – vai trò của các bên liên quan
TS. Trần Hữu Nghị & Lê Văn Lân, (Tropenbos Việt Nam)

Đề án thành lập khu dự trữ sinh quyển thế giới cao nguyên Kon Hà Nừng
TS. Lê Xuân Cảnh, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật

Vai trò của cộng đồng trong bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và các giá trị văn hóa ở các khu dự trữ sinh quyển
TS. Vương Xuân Tình (Viện dân tộc học)

Cách tiếp cận văn hóa với quản lý khu dự trữ sinh quyển
TS. Vương Xuân Tình (Viện dân tộc học)

Thách thức và giải pháp tổng thể nhằm bảo tồn tài nguyên đa dạng sinh học ở khu vực Tây Nguyên
TS. Cao Thị Lý (ĐH Tây Nguyên)

Cách tiếp cận và chia sẻ lợi ích tài nguyên lâm sản ngoài gỗ dựa vào cộng đồng, kinh nghiệm từ các tỉnh phía Nam
Bà Trịnh Thị Mỹ Dung (Viện Sinh thái học miền Nam)

Mô hình liên kết IKEA tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp nâng cao chuỗi giá trị ngành gỗ
Nguyễn Vinh Quang, Forest Trends