Tiếp nối chuyến khảo sát thực địa tại Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới Miền Tây Nghệ An cuối tháng 9 vừa qua, từ ngày 16 đến 22 tháng 10 năm 2016, Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức chuyến nghiên cứu thực địa tại Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai, trong khuôn khổ đề tài độc lập cấp Nhà nước “Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí và quy trình giám sát, đánh giá hiệu quả quản lý các khu dự trữ sinh quyển của Việt Nam”, do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý và Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường chủ trì thực hiện. Mục đích của chuyến công tác này là xem xét hiện trạng quản lý liên quan tới các hoạt động bảo tồn và phát triển của Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai.
Làm việc với Ban Quản lý KDTSQ Đồng Nai và UBND huyện Đồng Phú (Bình Phước)
Tham gia chuyến khảo sát có các nhà khoa học về tự nhiên, xã hội và chính sách, đến từ các cơ quan, viện nghiên cứu và các trường đại học như Trung tâm Nghiên cứu Tài nguyên và Môi trường, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Môi trường và Phát triển Bền vững, Viện Dân tộc học, Học viện Nông nghiệp Hà Nội, trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Văn phòng Con người và Sinh quyển (MAB) Việt Nam.
Trong thời gian công tác, đoàn đã làm việc với Ban Quản lý KDTSQ Đồng Nai, Ban Quản lý Khu Bảo tồn Thiên nhiên – Văn hóa Đồng Nai tại xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai; khảo sát một số điểm như Di tích Căn cứ Khu ủy Miền Đông Nam Bộ và Trung tâm Sinh thái – Văn hóa – Lịch sử Chiến khu D. Đoàn cũng làm việc với lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Cửu; khảo sát hiện trạng tự nhiên, kinh tế-xã hội tại thủy điện Trị An trên sông Đồng Nai; làm việc với lãnh đạo Ban Quản lý Vườn Quốc gia Cát Tiên và lãnh đạo UBND huyện Tân Phú cùng các cán bộ chuyên môn. Ngoài ra, đoàn còn khảo sát một số điểm bảo tồn và phát triển du lịch và nghiên cứu ở vùng lõi và vùng đệm của VQG Cát Tiên, đặc biệt là mô hình “nhà dài” được xây dựng theo phong cách văn hóa của dân tộc bản Mạ, xã Tà Lài, huyện Tân Phú (tại vùng đệm của VQG) – một mô hình kết hợp thành công giữa doanh nghiệp với cộng đồng địa phương trong phát triển du lịch. Đoàn cũng đến khảo sát khu vực Bàu Sấu, thuộc vùng lõi VQG Cát Tiên – là một trong số rất ít VQG/KBTTN mà các du khách và các nhà nghiên cứu khoa học có thể tận mắt nhìn thấy những con thú lớn như hươu, nai, bò tót và cá sấu… Kết thúc chuyến khảo sát là các buổi làm việc của đoàn với lãnh đạo UBND huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng và UBND huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước.
Khảo sát các địa điểm du lịch ở vùng đệm của KDTSQ
Trong chuyến làm việc lần này, các chuyên gia tập trung chủ yếu vào những nội dung sau: (i) chức năng, nhiệm vụ, nguồn lực và cơ cấu tổ chức cũng như các vấn đề đặt ra của các địa phương; (ii) vai trò và mức độ tham gia của các tổ chức và chính quyền địa phương vào công tác lập kế hoạch, thực hiện các nhiệm vụ và giám sát, đánh giá việc quản lý hiệu quả các hoạt động của Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai; (iii) các khó khăn, thách thức và đề xuất các giải pháp vượt qua các khó khăn để thực hiện đúng các nhiệm vụ của KDTSQ.
Được sự đón tiếp nhiệt tình và chu đáo của các cơ quan và chính quyền địa phương, đoàn đã thu thập được đầy đủ các thông tin theo yêu cầu đặt ra của đề tài. Ngoài ra, các chuyên gia của đoàn còn có những thảo luận và trao đổi, kèm theo những khuyến nghị cho các cơ quan và chính quyền địa phương để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ, phát huy các thế mạnh của địa phương.
Khảo sát địa điểm du lịch và nghiên cứu khoa học tại Vùng lõi của VQG Cát Tiên
Các kết quả thu được trong chuyến thực địa tại Khu Dự trữ Sinh quyển Đồng Nai lần này cùng với những kết quả của những chuyến thực địa trước đó là một trong những cơ sở quan trọng giúp cho đề tài hoàn thành được nhiệm vụ chính là xây dựng bộ tiêu chí và quy trình giám sát, đánh giá hiệu quả quản lý các khu dự trữ sinh quyển của Việt Nam, góp phần làm cho công tác quản lý các khu dự trữ sinh quyển ngày càng có hiệu quả, phục vụ tốt cho công tác bảo tồn và phát triển bền vững ở Việt Nam.
